Roma uygarlığı dünya tarihinin en önemli uygarlıkları arasında yer alıp bu uygarlıktan kalan eserler şehirlerin en önemli süsü olarak gösterilirler. Roma kültürü eğlence anlayışının bir unsuru olan gladyatör dövüşleri, hayvanlarla ile yapılan kavgalar ve araba yarışları büyük toplanma alanlarında yapılırdı. Toplanma yerleri kategorilerine göre gruplanabilir: tiyatrolar, stadyumlar, ve amfitiyatrolar. Amfitiyatro ne demektir stadyum ne demektir peki ? Hadi başlayalım
Buradaki farkı anlamak için şu şekilde yorum yapmak gerekir. Tiyatro: yarım daire bir yapı şeklinde inşa edilirken, amfitiyatro gösteri alanını kuşatan dairesel veya elips şeklindedir. Amfitiyatroları yine elips şeklinde kullanış amaçları ve formları farklı olan stadyumlar ile de karıştırmamak gerekir. Roma uygarlığında ortaya çıkan amfitiyatroların antik Yunan ve Anadolu’da örnekleri bulunmaz. Ancak uygarlığın hitap ettiği topraklarda bulunan 200 den fazla amfitiyatro bulunmaktadır.
1- Kolezyum
Amfitiyatro denilice ilk olarak karşınıza çıkan yapının Kolezyum olması sizi şaşırtmadı değil mi? Roma’nın hatta İtalya’nın en önemli yapılarından biri olan Kolezyum MS 72’de Flavian hanedanının imparatoru Vespasianus tarafından yaptırılmıştır. Açılışın ilk 100 gününe özel 5000 adeti bulan hayvan ve 2000 gladyatörün hayatını kaybettiği bilinir. Kolezyumun kapasitesi 50.000 kişiyi ağırlayabilecek büyüklüktedir.
Meraklısına Roma Gezi Rehberimizi takdim edelim. Kolezyum Konumu
2- Amfitiyatro El Jem
Tunus’ta yer alan El Jem Amfitiyatrosu, Tunus’taki popüler bir turizm noktasıdır. MS. 3. Yüzyıla tarihlenen yapı 35.000 seyirci kapasitelidir. Gladyatör adlı filmin bazı sahbelerinin bu mekanda çekildiğini biliyoruz. UNESCO tarafından 1979 yılından beri koruma altına alınmıştır. (bkz: Türkiye’deki Unesco Mirası )
3- Verona Arenası
Aktif olarak Arena vazifesi görevini başarı ile sürdüren Verona Arenası İtalya’nın Verona şehrini süslüyor. M.S. 30 yılına tarihlenen yapının kapasitesi 30.000’dir. Günümüzde opera performanslarının sergilndiği Verona’ya etkinlik takvimi için göz atabilirsiniz : arena.it
4- Pula Arenası
Sıradaki amfitiyatorumuz ise Hırvatistan toprakları içinde yer alıyor. M.S. 1. Yüzyıla tarihlenen yapıda 25.000 kişiyi aşkın seyirci toplanabiliyordu. Antik zeytinyağı ve şarap üretimine ilişkin yer aaltı sergisine evsahipliği yapan arena tarihi kent Pula ile birlikte Hırvatistanın uğrak turizm noktalarından biri.
5-Nimes Arenası
Fransa’nın lavanta tarlalarına komşu kenti Nimes’teyiz. Galya olarak bilinen Roma bölgesindeki en büyük yapılardan biriydi. 24.000 seyirciyi barındıran arena içinde orta çağda bir saray inşa edilmişti. Günümüzde hala halka açık etkinliklere evsahipliği yapmaktadır. Nimes Arena Konumu
6- Amfitiyatro Pompei
Tekrar İtalya’dayız. 20.000 kişi kapasiteli gladyatör savaşlarının oynandığı alan Roma Uygarlığı’nın en eski amfitiyatrolarından biridir. M.Ö 70 yılında inşa edilen yapı yaklaşık 100 yıl sonra Vezüv küllerinin altında kaldı. Antik kent ve yapı dünyada binlerce kişinin ziyaret ettiği antik şehrin önemli parçalarından biri.
7- Uthina Amfitiyatrosu
Tunus’ta bir Roma kolonisi olan Uthina 7.yüzyılda Arap istilasından sonra harabeye dönmüş olsada yapılan kazılar sonucunda görkemi ortaya çıkıyor. Aynı isimli şehre ait kalıntılar ile birlikte Tunus başkentine oldukça yakın bir noktada bulunuyor. Hadrinus dönemine tarihlenen yapı yaklaşık olarak 16.000 kişi kapasitelidir. Agatha Christie’nin romanından uyarlanan 2001 yapımı Mezopotamya’da Cinayet filminin çekim yeri olarak hizmet vermiştir. Uthina Konumu
8- Pozzuoli Amfitiyatrosu
20.000 seyircili Pozzuoli Amfitiyatrosu ile tekrar İtalya’dayız. Roma Kolezyumu ile aynı dönemdeki İmparator Vespasian döneminde inşa edildi. Yer altı alanları kısmen çok iyi korunmuş durumdadır. Napoli kentinin batısında yer alan amfitiyatro, tıpkı Pompei gibi Solfotarin yanardağının külleri altında kalmıştır.
9- Leptis Magna Arenası
Kuzey Afrika’daki bir diğer ülke Libya’dayız. Sıradaki durağımız Leptis Magna, Roma Libya’sında önemli bir kent olup, 533 yılında Doğu Roma ile birleşmişti. 647 yılında ise Müslümanların gelişinden sonra terk edilmişti. 1993 yılında UNESCO koruması ile tescil olan şehrin en önemli ögelerinden biri de tartışmasız Arenası. Kentin önemli değeri olan amfitiyatro ise MS 56’dan kalmadır. Onu diğerlerinden ayrıca özelliği ise yer altına inşa edilmiş olmasıdır.
10- Arles Arenası
Fransa’nın Arles kentindeyiz. M.Ö. 1. Yüzyılda inşa edilen Arles 20.000 kişilik bir kapasiteye ulaşaktaydı. 1800 lü yıllardan günümüze kadar boğa güreşlerine evsahipliği yapan arena yukarıda bahsettiğimiz Nimes Arenasına 30 km kadar uzaklıkta.
Burada Paskalya’dan eylül sonuna kadar kültürel, sportif ve boğa güreşi gösterileri de düzenleniyor.etkinlikler ve detaylar için arlestourisme.com
Lazım olursa diye şuraya tam listeyi bırakalım : Roma amtifitiyatroları listesi
CengizSelcuk.com’ u Takip Edin :
Abonelik Formu :
