Finansal özgür olabilmek için hayallerimizi paylaşmaya devam ediyoruz. Erken emeklilik hayallerine ulaşmak ve dünya turuna katılmak için biletinizi alınız. Şaka bir yana temettü ve emekliliği sayesinde çok sayıda kişinin finansal özgürlüğe ulaştığını biliyoruz. Peki bu hayale ulaşmak için hangi aşamaları geçmeliyiz?
Pasif gelir olarak da nitelendirdiğimiz temettü emekliliği aslında bir nevi kişisel bir bireysel emeklilik porföyü oluşturmaktan ibaret. Büyüklerimiz eskiden toprağa, daireye borçlanıp birikim yaparken sadece emekli maaşı yetmez, ek gelirde lazım derlerdi. Günümüzde bırakın daire sahibi olmayı yeni mezun bir çocuk iş hayatında kaç yılını harcamalı ki elde tutulur bir maaş kazansında ev araba alsın veya bir şey sahip olsun.
Aslında bu sıkıntılardan dertlenmek yerine size konumuza dair ipuçları vererek başlayalım.
#Sermaye piyasalarından korkmayın, yeterli bilgiye sahip olamamaktan korkun.
#Döviz veya altın almak bir yatırım değildir. Birikiminizi enflasyona karşı korursunuz sadece.
#Kendinize bir hedef koyun. Tasarruf hedefi örneğin. Ayda 1.000 TL nizi bu iş için ayırabilir misiniz? Düzenli tasarruf yapıp portföyünüzü arttırmak sizi hedefe ulaştıracaktır. Aşağıdaki tabloyu inceleyin 1.000 TL ile neler oluyor bakın:
| Enflasyon | 25% | 30% | 5% | ||
| sene | yıllık birikim + Enflasyon | Kümülatif birikim | Porföy büyümesi | Temettü | Toplam |
| 1 | 12.000 | 12.000 | 15.600 | 780 | 16.380 |
| 2 | 15.000 | 27.000 | 55.380 | 2.769 | 58.149 |
| 3 | 18.750 | 45.750 | 131.469 | 6.573 | 138.042 |
| 4 | 23.438 | 69.188 | 260.853 | 13.043 | 273.896 |
| 5 | 29.297 | 98.484 | 467.139 | 23.357 | 490.496 |
| 6 | 36.621 | 135.105 | 782.918 | 39.146 | 822.064 |
| 7 | 45.776 | 180.882 | 1.252.940 | 62.647 | 1.315.587 |
| 8 | 57.220 | 238.102 | 1.938.355 | 96.918 | 2.035.273 |
| 9 | 71.526 | 309.628 | 2.922.377 | 146.119 | 3.068.496 |
| 10 | 89.407 | 399.035 | 4.317.836 | 215.892 | 4.533.728 |
Bu tabloda 10 yıllık bir projeksiyon yaptım. Aylık 1.000 TL birikim ile 10 yılın sonunda 4.5Milyon TL birikiminiz olabilir. (birikimlerinizi enflasyon kadar – 25%- portföyünüzü enflasyonun 5% puan üzerinde ve %5 ortalama ile de temettü ekleyerek büyüttüm. ) Buradaki oranlar çok daha fazla yüksek olacaktır eminim. Eğer bu yazıyı okumadan evvel diğer paylaşımlara baktıysanız hisse seçimlerimiz projeskiyona uygun olacaktır.
#Peki tasarruf hedefi ne olmalı? Ne kadarlık bir pasif gelir sizi çalışmadan yaşatabilir ? Ben yılda minimum portföyümü 10.000 dolar arttırmak gibi bir hedef koydum kendime. Gerçi şuanda 2. Yılımda bu hedefe yaklaştım.(muhtemelen de olmayacak ama iyimserim.) Başladığım noktadan daha bilinçli ve daha hızlı portföy büyütebildiğimi görüyorum. Bunu da daha çok mevcut portföyüm ile yapıyorum. Tasarruf miktarları daha az. Amacım 100.000 dolara ulaşmak olacak. Bunu 5 yılda yapabilirsem kendimi başarılı sayacağım. 2024 ilk çeyrekte %10 luk bir başarıya ulaştım.
#Tüm kazanımlarınız ve portföyünüz devlet ve SPK güvencesinde takasbankta saklanır. Özel bir bankanın veya kuruma güvenmek zorunda değilsiniz.
Temettü Portföyü Oluşturmak
Temettü ile tanışmam çok geç değil yakın zamanlı. Pandemi sonrası ilgimi çekti ve yoğunlaştım. Öncelikle başlangıç için hangi şirketin ne kadarlık kar dağıtımı yaptığını öğrenmemiz gerekecek. Bunun için temettu hisseleri sitesini takip ediyorum. Sayfa zaten tamamen bu amaçla oluşturulmuş. Sayfada temettü şampiyonları listesini bulmak zor olmayacak. Son yılın şampiyonları ile incelemeye başlayabilirsiniz.
Kendi tecrübemi yanlışlarımla anlatacağım ki sizde aynı şeyleri yapmayın. İlk defasında tüm temettü dağıtacak şirketleri listeledim. Müthiş bir aritmatik mantık ile %1 verimlilik ile dağıtım yapandan 100 %5 oranında verimlilik ile dağıtandan 500 TL aldım. Yani hiç bir temettü hissesini pas geçmeyerek müthiş bir strateji yapmışım. Sonradan fark ettim ki tek bir yöntem ile ilerlemek hiç mantıklı değil. Çünkü elimde 100’ü aşkın hisse vardı ve aşırı şekilde kontrolsüz bir duruma dönüştü. Sonra ne yaptım ?
Hisse seçmem için bir kriterlere ve bu kriterlere göre bir not veya puanlamaya ihtiyacım vardı. Amacım portföy yapmaktı ve bu portföyü belirlediğim kriterler dahilinde takip etmeliydim. Aşağıda oluşturduğum kriterleri görebilirsin. Bu benim oluşturduğum kriterler. Ben bu kriterlere uyum sağlayan her hisseye 1 puan verdim. En çok puan alanın yüksek öncelikli en düşük puan elde eden ise portföyde düşük bir tutarla yer aldı. En doğru kararı sen vereceksin.
#F/K oranı : Bu kriter temettü emekliliği yapacakların dikkat edeceği ilk şey olmalı. Neden ? Bir yatırım yaptığınızda yatırımın ne kadar sürede kendini amorti edeceğini bilmeniz gerekir. Yine aynı örneği vereceğim. Bir gayrimenkul aldınız ve kiraya verdiniz. Yıllık kira bedeliniz 10 yılda yatırımını amorti ediyorsa yaptığınız yatırım mantıklıdır diyebiliriz. Borsada ben kendim için 10 FK değerini baz aldım. Bunu 10 yılda aynı tutarda kar elde edersen yatırım kendini amorti edecektir diye düşünebilirsin. Hisseyi 100 TL den aldın. Şirket hisse başına 10 TL elde etti. 10 senedi amorti oldu. Tabi bu şirketin bir sonraki sene 25 TL kazanacağını düşündüğünde amorti süren kısalacaktır. ( Bunu hayal etmek zor değil. Gerçekleşen örnekler var. )
#Karlılık : Daha önce hisse seçiminde en önemli kriterin sürdürülebilir karlılık olduğundan bahsetmiştim. Ben karlılık konusunda hisse seçerken dövize dayalı bir hedef koyuyorum. Buna karşılık sözgelimi 5 Milyar TL kar sağlayan bir şirket benim gözümde 1 puan daha almış oluyor. Bu seviyeyi ister 1 milyon dolar, ister 1 Milyar TL yapabilirsin. Bu seviyeyi çok düşük tutma ki karlılığın eksiye dönmemesi. Çünkü yüksek kar eden şirketlerde sürdürülebilir kar görmek nispeten daha mümkün. Bazen Ereğli şirketi gibi uzun yıllar sonra 1 sene zarar görmek mümkün olabiliyor. Onun için zaten portföy yapmayı öneriyorum.
#Piyasa Değeri/Karlılık: Bu oranı F/K oranı varken neden kullanıyorsun diyebilirsiniz. Belki sadece piyasa değerine de bakıp karlılık seviyesi koyabilirim ama karın piyasa değerinin ne kadarı olduğunu görmek bence önemli. Direkt olarak hisse fiyatı ortalama değerlerde mi görebiliyorum. F/K tarafında son dönem bilanço gelmeden gördüğümüz değerler biraz tahmini kaldığı için. Bu değer için %5 ve üstü kar oranı iyidir diye yorumlayarak %5 üstü hisselere bir puan veriyorum. Bu değerin altında kalan kağıtları almamak konusunda gayretliyim.
#Favök artış oranı : Faiz ve vergi öncesi karın şirket perfomansı yorumlaması açısından önemli olduğundan bahsetmiştim. Ben önceki yıllara göre enflasyon üstü bir artış olmasını olumlu bulurum. Örneğin ilk yıl 1000 TL olan kar yıllık enflasyondan (örnek: %65) ten fazla arttı ise olumludur. +1 Puan
#Temettü verimi : Temettü verimide en önemli kriterlerden biri. Şirket elde ettiği karın ne kadarını ortakları ile paylaşıyor? Bunu dağıtılan net kar/hisse fiyatı formülü ile bulabilirsiniz. Ben %3 ve üzeri bir kar dağıtımını olumlu bulunuyorum. +1 Puan. Bunun yanında elimdeki hissenin maliyetine bakıp tekrar bir verimlilik bakıyorum. Çünkü elimde daha evvel aldığım hisselerin verimlilikleri farklı olacaktır maliyetim düşük olduğu için. Bunun için güncel fiyata göre %3 olan bir hisse için %4 oranında olan maliyet veririm +1 puan daha alıyor.
#Hisse fiyatı artış oranı : önceki yazılarda da yazdığım gibi fiyat her şeydir. Fiyat konuşmazsa hareket etmezse yaptığınız analizlerin hiçbiri olmaz. Bunca yazdığım yazının ve yorumunda manası kalmaz. Onun için hissenin yıllık fiyatı ile enflasyon kıyası yaparım. Eğer benim için yıllık TÜFE’nin üzerinde fiyatlanan her kağıt değerlidir ve puanı kazanır +1 puan
Buraya kadar şirketleri aslında önem seviyesine göre puanladık. Hangi şirketleri seçeceğimize karar verdik. Kriterlerimizi koyduk. Burada kurallar yok arkadaşlar. Serbest piyasa. Siz kendi kuralınızı koyun ve inanın. Tek bir doğru yok çünkü. Örneğin enflasyon kriteri yerine döviz artış oranını kullanın. Yada aktiflerin ne kadar karlı olduğuna bakın ve ona göre bir puan verin. Yada özkaynak karlılığına bakın. Burada özgürsünüz. Ama lütfen telegram gruplarındaki önerilerden, twitterda hisse uçuran arkadaşlara dikkat edin.Onlrı da deneyimledim ondan biliyorum) Zaten bu sayfalarda iseniz karambole almış olduğunuz hisselerin finansallarına bakınca ne akdar da hata edeceğinizi anlayacaksınız. Neden mi ?
Koç & Sabancı Holding’ten zarar edeceksiniz? Şişecam veya Turkcell’den mi batacaksınız. Tüpraş ve İş Bankası zarar mı eder ? hangisine daha güvenebilirsiniz. Gerçekler temel analizde. İnanın SPK belki spekülatif hareketlere izin verir ama manipülatif hareketleri cezalandıır. Hisse önerip uçacak diyen üstadlar size hisse pazarlarken arka kapıdan elindeki hisseleri size satar ve anlamazsınız. Daha sonra SPK bültenlerinde görürüz nasıl ceza aldıklarını. Diğer taraftan halka açık şirketler denetlenir arkadaşlar. Yanıltıcı ve hatalı işler yapanlar için yüksek cezalar vardır.
Konumuza geri dönelim. Şimdi yukarıda anlattığım puanlamadaki yüksek puan alan hisseler hangileri imiş bakalım (2023 finansalları):
| DOAS | FORD | TTRAK | TUPRS | AKBNK | |
| FK | 4,4 | 8 | 9 | 6 | 4,6 |
| Kar | 19.622.080 | 49.055.669 | 9.341.958 | 53.577.336 | 66.496.235 |
| KAR/PD | 0,23% | 0,13% | 0,10% | 0,15% | 0,22% |
| Favök /eflasyon | 82% | 34% | 168% | -7% | 36% |
| Temettü verimi | 11,0% | 3,5% | 6,2% | 5,0% | 3,3% |
| Maliyet verimi | 16,8% | 5,6% | 11,1% | 8,7% | 5,8% |
| Toplam Puan | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 |
Görüldüğü üzere seçimlerimiz ve puanlarımız bu şekilde. Bakın bu hisselerimde yılbaşından bu yana (Nisan) minimum artış %30 oldu. En yüksek Akbank %57 fiyatı yukarıda. hem portföy değerleniyor. Hem de verimliliğiniz yükseliyor.
Peki hepsini anlattım hangi hisseden ne kadar alacağımdan bahsetmedim. Onun için şöyle bir aritmatik yaptım. En yüksek puanı alan ve temettü şampiyonu olan 7 tane hisse belirledim. Bu hisseler DOAS, FROTO, ISMEN, TOASO, ENJSA, TTRAK ve TUPRS oldu. Bu hisselerden kademeli olarak günlük alımlar yaptım. Alımlarımı portföyümün %5’ne kadar büyüttüm. Kalanlara için şu şekilde bir dağıtım yaptım.
Top Hisseler : Max %5
4-5 Puan olanlar : Ortalama portföyün 2 katı ( Toplam portföy / hisse sayısı)
2-3 Puan olanlar : Ortalama Portföy
0 Puan olanlar : Minimum Portföy (ortalamanın yarısı)
Bir süre sonra şu sonucu gördüm. Pisayada hisse fiyatları ile endeks yükseldiğinde puanları düşüyordu. ( Bu benim için sat sinyali demekti (şampiyon hisseler hariç) ) fiyatlar düştüğünde ise hisselerin puanları yükseliyordu. (benim için alım sinyali idi)
Aslında bütün bunları anlatırken yolda kendi kendime öğreniyor ve daha mantıklı kararlar alabiliyordum. Hisse alırken bist100 durumuna (ogün yükseliyor mu) bakıyor, hissenin kritik seviyelerine bakıyor ve çok fazla zaman harcamadan rahat hareket ediyordum. Bunları yapmadan önce sürekli hisse fiyatlarını kontrol eder ve panik yapardım. Artık hisse fiyatları düşsse de dengeli bir porföyüm olduğundan rahatım. İyi bilançoları ve iyi şirketleri satın aldım. Hemen fiyatların uçmasını beklemiyorum. Düzenli alımlar ile ilerliyorum. Unutmayın baktığınız grafik ekranlarında birden fazla yeşil mum görüyorsanız, piyasada alımlar güçlü, kırmızı görürseniz satışlar güçlüdür.
Fazla fiyatlanan şirketleri de kademeli olarak azaltıyorum. Çünkü bu hisselerden zaten temettüden elde edeceğimden fazlasını kazanmış oluyorum.(Son 1 ayda %200 artmış mesela) Belirttiğim gibi hisseler ile duygusal bağ kurmuyoruz. Mümkün oldukça şirketlerin 3 ayda bir açıkladığı finansalları takip ediyoruz. Eğer excel ile aranız iyi değilse size bir takip exceli paylaşırım. Oradan portföyünüzü güncelleyip takip edebilirsiniz. Belki burada yıllık porföy hareketini paylaşmaya devam ederim. Takipte kalın. Kesinlikle yatırım tavsiyesi içermez, eğitim maksadı ile yayımlanmıştır.
Son olarak piyasada takip ettiğim kaynaklar ve yorumlarını değerli bulduğum kişilerin listelerini paylaşayım.
Hisse Oran ve Piyasa Değerlerini İş yatırım temel Değerler ve Oranlar sayfasından,
Yeni yayımlanan finansal tabloları ve piyasa haberlerini Fintables twitter sayfasından,
Özet bilanço ve karşılaştırmalı gelir gider tablolarını yine Fintables portalı sayfasından,
Günlük şirket getiri ve piyasa çarpanlarını Ziraat Yatırım Çarpan Raporlarından,
Temettü hisseleri, dağıtılan temettüler ve tarihlerini Temettü Hisseleri portalından,
Yukarıda verilen tüm haberlerin kaynağını Kamuyu Aydınlatma Platformu portalından,
Takip edebilirsiniz.
Aşağıda takip etmenizi tavsiye edeceğim kanallar var :
Bay Tutumlu : 35 yaşında finansal özgür olmuş ve herkese bu konuda yol gösteren kişi.
Borsanın İzinden: Geçmişin beyaz yakalısı şimdinin ise grafik konusunda piyasanın en sade en anlaşılır eğitmeni ve kazandıranı İbrahim Babadağı. Kendisinden çok öğrendim. Eğitim paylaşımlarıda oldukça yoğun.
Temettü Hocam: Temettü yolculuğunuzda işe yarar haberleri paylaşır ve yönlendirir.
Ali Cenk Gözen : Bilgi ile yatırım yapan bilge.
Ömerhan Karamahmutoğlu: Yaptığı analizler ile geleceğe yatırım yapan ve geleceği tahmin eden rakamlar ile konuşan üstad.
Serkan Çelik: Piyasa yorumlarını takip edebilirsiniz.
Levent Ağan : Piyasa yorumlarını takip edebilirsiniz.
Ekonomi Patronu: Halka Arzlar ve hisse bazında detaylı yorumlar yapar. (Halka arzlara mutlaka katılın. Küçük tasarruflar ile iyi birikim yaparsınız)
Buradaki faydalı listeyi uzatabilirim şimdilik bu kadarı yeterli. Aşağıda grafik ve fiyat takip etmeniz için mutlaka kullanmanızı istediğim araç tradingwiev aracının eğitim videosu var.
Bağlantılı diğer Yazılar :
Yatırım Araçları ve Yatırım Yapmak
CengizSelcuk.com’ u Takip Edin :
Abonelik Formu :
